Bảng ngày giờ tiết khí năm 2022
Tiết khí thực chất là 24 điểm đặc biệt trên quỹ đạo chuyển động của Trái Đất khi quay xung quanh mặt trời. Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ. Ngày bắt đầu một tiết khí là những ngày mặt trời ở các vị trí toạ độ nhất định.
Theo đó, trong một năm có 24 tiết khí theo lịch vạn niên. Đó là những ngày mà mặt trời nằm ở các kinh độ: 0°, 15°, 30°, 45°, 60°, 75°, 90°, 105°, 120°, 135°, 150°, 165°, 180°, 195°, 210°, 225°, 240°, 255°, 270°, 285°, 300°, 315°, 330°, 345° so với Trái Đất.
Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ
Có 2 yếu tố làm ảnh hưởng tới khoảng cách giữa các tiết khí cạnh nhau:
Vì vậy, khoảng cách giữa 2 tiết khí gần nhau sẽ dao động trong khoảng 14-16 ngày. Ta có thể quan sát kỹ hơn bảng ngày giờ tiết khí năm 2022 dưới đây:
STT Tháng Tiết khí Kinh độ mặt trời Ngày dương lịch Ngày âm lịch 1 12 (Sửu) Tiểu hàn 285° 05.01.2022 16:12 03.12.2021 2 Đại hàn 300° 20.01.2022 09:37 18.12.2021 3 1 (Dần) Lập xuân 315° 04.02.2022 03:49 04.01.2022 4 Vũ thuỷ 330° 18.02.2022 23:41 18.01.2022 5 2 (Mão) Kinh trập 345° 05.03.2022 21:42 03.02.2022 6 Xuân phân 0° 20.03.2022 22:32 18.02.2022 7 3 (Thìn) Thanh minh 15° 05.04.2022 02:18 05.03.2022 8 Cốc vũ 30° 20.04.2022 09:22 20.03.2022 9 4 (Tỵ) Lập Hạ 45° 05.05.2022 19:24 05.04.2022 10 Tiểu mãn 60° 21.05.2022 08:21 21.04.2022 11 5 (Ngọ) Mang chủng 75° 05.06.2022 23:24 07.05.2022 12 Hạ chí 90° 21.06.2022 16:12 23.05.2022 13 6 (Mùi) Tiểu thử 105° 07.07.2022 09:36 09.06.2022 14 Đại thử 120° 23.07.2022 03:05 25.06.2022 15 7 (Thân) Lập thu 135° 07.08.2022 19:27 10.07.2022 16 Xử thử 150° 23.08.2022 10:15 26.07.2022 17 8 (Dậu) Bạch lộ 165° 07.09.2022 22:31 12.08.2022 18 Thu phân 180° 23.09.2022 08:02 28.08.2022 19 9 (Tuất) Hàn lộ 195° 08.10.2022 14:21 13.09.2022 20 Sương giáng 210° 23.10.2022 17:34 28.09.2022 21 10 (Hợi) Lập đông 225° 07.11.2022 17:44 14.10.2022 22 Tiểu tuyết 240° 22.11.2022 15:19 29.10.2022 23 11 (Tý) Đại tuyết 255° 07.12.2022 10:44 14.11.2022 24 Đông chí 270° 22.12.2022 04:46 29.11.2022Ngày và thời điểm của các tiêt khí trong năm 2022
Ví dụ: ngày Lập Xuân là ngày 4 hoặc mùng 5 tháng 2 dương lịch. Khi đó, mặt trời nằm ở vị trí 315 độ trên mặt phẳng không gian của trái đất mà ta quan sát được. Sau ngày Lập Xuân, kéo dài đến ngày 19 hoặc 20 tháng 2. Khi ấy mặt trời đã chuyển sang vị trí 330 độ, có nghĩa là đã kết thúc tiết Lập Xuân bắt đầu bước vào tiết Vũ Thuỷ.
Có một điều thú vị rằng, hầu hết học giả tại Việt Nam đều cho rằng “tiết” và “khí” là 2 phần riêng biệt. Chúng luôn phiên đan xen lẫn nhau, cứ một “tiết” (trung khí) là lại tới một “khí” (tiết khí), bắt đầu từ tiết lập xuân. Tuy nhiên, để cho dễ hiểu và ứng dụng thì ngày nay chúng ta vẫn thường gọi chung là tiết khí, hoặc ngắn gọn là tiết.
