Trong khu vườn thi ca Việt Nam, Xuân Diệu luôn là người say đắm nhất, nồng nàn nhất, và cũng là thi sĩ biết cách thắp sáng trái tim người đọc bằng những ngọn lửa của tình yêu. Tình yêu trong thơ ông không chỉ là cảm xúc, mà là nhịp đập gấp gáp của thời gian, là ham muốn sống hết mình, là khát khao giữ lại những giây phút đẹp nhất của đôi lứa trước dòng đời trôi vội.
Những vần thơ của ông giống như mật ngọt rót từ nắng sớm, như tiếng lòng khi trái tim vừa chớm thương ai đó - vừa run rẩy, vừa tha thiết, vừa muốn ôm trọn cả thế gian.
Dưới đây là những bài thơ tình tiêu biểu, lãng mạn và tràn đầy xuân sắc — nơi “ông hoàng tình yêu” gửi gắm những rung động đẹp nhất của đời mình. 
Trong “Vội vàng”, Xuân Diệu gọi mời người đọc bằng một tình yêu muốn ôm trọn cả vũ trụ.
“Tôi muốn tắt nắng đi Cho màu đừng nhạt mất; Tôi muốn buộc gió lại Cho hương đừng bay đi.”
Đó không chỉ là lời của một người yêu đời, mà là lời của người đang yêu — muốn giữ lại từng hơi thở của người thương, từng giọt mật của cuộc sống trước khi thời gian trôi qua mất.
Không giấu giếm, không vòng vo, Xuân Diệu viết tình yêu như ngọn lửa rừng rực:
“Yêu là chết ở trong lòng một ít, Vì mấy khi yêu mà chắc được yêu.”
Hai câu thơ như tiếng thở dài nhẹ của người vừa hạnh phúc, vừa lo âu. Tình yêu đẹp, nhưng mong manh - càng yêu càng sợ mất.
Trong “Biển”, tình yêu được ví như sóng - dạt dào, sâu thẳm, không bao giờ ngủ yên.
“Anh sẽ là sóng biếc Hôn mãi cát vàng em.”
Một tình yêu thiết tha đến mức muốn hóa thành thiên nhiên để được gần nhau mãi mãi.
Không phải lúc nào tình yêu cũng gần kề. Có những phút xa nhau làm trái tim bỗng hóa cồn cào.
“Làm sao cắt nghĩa được tình yêu, Có nghĩa gì đâu, một buổi chiều…”
Chỉ một buổi chiều thôi, cũng đủ khiến nỗi nhớ lớn dần, lan ra như khói sương lặng lẽ.
Đây là bài thơ nơi Xuân Diệu viết về tình yêu như tiếng gió thoảng qua trong buổi sớm, nhẹ mà sâu.
“Là ái ân gọi gió xua mây tạnh, Là men trăng đắm ngập ánh trùng khơi.”
Tình yêu như một sự tình cờ được trời đất sắp đặt — duyên đến, hoa nở.
Nỗi tương tư của Xuân Diệu không bi lụy, mà đẹp như buổi chiều rơi, nhẹ nhàng phủ màu nhớ.
“Chiều mộng, chiều mơ, chiều êm ả, Chiều buồn tênh như giọt thở dài.”
Nhớ người, nhưng vẫn nâng niu từng kỷ niệm.
Người ta khổ vì thương không phải cách, Yêu sai duyên, và mến chẳng nhằm người. Có kho vàng nhưng tặng chẳng tuỳ nơi, Người ta khổ vì xin không phải chỗ.
Đường êm quá, ai đi mà nhớ ngó! Đến khi hay, gai nhọn đã vào xương. Vì thả lòng không kiềm chế dây cương, Người ta khổ vì lui không được nữa.
Những mắt cạn cũng cho rằng sâu chứa; Những tim không mà tưởng tượng tràn đầy; Muôn ngàn đời tìm cớ dõi sương mây, Dấn thân mãi để kiếm trời dưới đất.
Người ta khổ vì cố chen ngõ chật, Cửa đóng bưng nên càng quyết xông vào. Rồi bị thương, người ta giữ gươm dao, Không muốn chữa, không muốn lành thú độc.
Bữa trước, giêng hai dưới nắng đào, Nhìn tôi cô muốn hỏi “vì sao?” Khi tôi đến kiếm trên môi đẹp Một thoáng cười yêu thoả khát khao.
- Vì sao giáp mặt buổi đầu tiên, Tôi đã đày thân giữa xứ phiền, Không thể vô tình qua trước cửa, Biết rằng gặp gỡ đã vô duyên? -
Ai đem phân chất một mùi hương Hay bản cầm ca! Tôi chỉ thương, Chỉ lặng chuồi theo dòng xảm xúc, Như thuyền ngư phủ lạc trong sương.
Làm sao cắt nghĩa được tình yêu! Có nghĩa gì đâu, một buổi chiều Nó chiếm hồn ta bằng nắng nhạt, Bằng mây nhè nhẹ, gió hiu hiu…
Cô hãy là nơi mấy khóm dừa Dầm chân trong nước, đứng say sưa, Để tôi là kẻ qua sa mạc Tạm lánh hè gay; - thế cũng vừa.
Rồi một ngày mai, tôi sẽ đi. Vì sao, ai nỡ bỏ làm chi! Tôi khờ khạo lắm, ngu ngơ quá, Chỉ biết yêu thôi, chẳng hiểu gì.
Tặng Nhất Linh
Rặng liễu đìu hiu đứng chịu tang, Tóc buồn buông xuống lệ ngàn hàng: Đây mùa thu tới - mùa thu tới Với áo mơ phai dệt lá vàng.
Hơn một loài hoa đã rụng cành Trong vườn sắc đỏ rũa màu xanh; Những luồng run rẩy rung rinh lá… Đôi nhánh khô gầy xương mỏng manh.
Thỉnh thoảng nàng trăng tự ngẩn ngơ… Non xa khởi sự nhạt sương mờ… Đã nghe rét mướt luồn trong gió… Đã vắng người sang những chuyến đò…
Mây vẩn từng không, chim bay đi. Khí trời u uất hận chia ly. Ít nhiều thiếu nữ buồn không nói Tựa cửa nhìn xa, nghĩ ngợi gì.
Nói liu hay nói liệu?
Ngã lưng hay ngã lún?
Dần dần hay rần rần?
Viết bởi Nghengu.vn
Link nội dung: https://melodious.edu.vn/nhung-bai-tho-tinh-hay-nhat-cua-xuan-dieu-a86518.html