Chùm ca dao than thân, yêu thương tình nghĩa

1. Nhà giàu ngồi mát bát vàng

Nàng tham chốn ấy anh sang làm gì

Xưa kia nói nói thề thề

Cá trê chui ống lọt về giếng khơi

Mới hay lấy vợ trên đời

Chẳng tại trời, tại không tiền nằm không

Dù em nên vợ nên chồng

Con bế con bồng nghĩ lại duyên xưa

Trời có mây mà chẳng có mưa

Sao em lại nỡ đong đưa với tình?

Mới hay duyên nợ ba sinh

Nhà giàu cướp cả cái tình đôi ta

Anh chẳng trách mẹ trách cha

Trách đời chênh lệch hóa ra thế này!

1. Con chim bị ná, con cá bị câu

Anh với em ý hợp tâm đầu

Hai bên cha mẹ là sầu đôi ta.

1. Con cò lặn lội bờ sông

Ngày xuân mòn mỏi má hồng phôi pha

Em về giục mẹ cùng cha

Chợ trưa, dưa héo nghĩ mà buồn tênh.

1. Áo ngắn chẳng đắp kín chân

Sao anh bội bạc muôn phần anh ơi.

1. Có võng mà chẳng có đòn

Có chồng mà chẳng có con để bồng.

1. Đêm nằm mê gác tay qua

Giường không chiếu lạnh, lụy sa hai hàng.

1. Nước xuôi con cá lội ngược

Nước ngược con cá vượt theo

Anh than với em, thân phận anh nghèo

Gá duyên chồng vợ, chẳng khác bọt bèo trôi sông.

1. Trách thân mà lại giận trời,

Trách chàng quân tử ở ra người thờ ơ.

Phòng không để thiếp đợi chờ,

Năm canh vò võ những là thở than.

Nào khi họp mặt chén vàng,

Non nguyền biển hẹn tưởng chàng chẳng quên.

Ai ngờ ra dạ bạc đen,

Say bên nhan sắc bỏ bên ngãi tình.

Để cho em vò võ một mình,

Tương tư khắc khoải, bệnh thất tình đầy vơi.

Trách thân mà lại giận trời.

1. Thân em như thể cánh bèo

Ngược xuôi, xuôi ngược theo chiều nước trôi

Thân anh cùng đất cuối trời

Nước ngược ta lên ngược nước, nước xuôi ta xuôi cùng.

1. Đêm qua ngỏ cửa chờ chồng

Đêm nay ngỏ cửa, gió đông lọt vào.

1. Bạc chi mà bạn kêu ra rằng bạc

Chim kêu suối ngọt, ngọn đèn lưu ly

Thiếp chờ chàng đã bốn con trăng ni

Chàng không lai vãng, nên thiếp ra đi lấy chồng.

1. Ông trăng khuyết, ông trăng lại tròn

Gái tơ quá lứa, mất giòn, không xinh

Vẳng tai nghe lời nói hữu tình

Chim lồng không lẽ cất mình bay cao

Gớm ghê thay cái số huê đào

Cởi ra thời khó, buộc vào như chơi

Chàng Thúc sinh quen thói bốc trời

Trăm nghìn đổ một trận cười như không

Chường vô chăn gối loan phòng

Thiếp tôi ra tựa cái bóng đèn chong đêm dài

Vả thiếp tôi nay phận gái nữ hài

Thấy chàng quân tử tài trai anh hùng

Gương bạch Nhật sánh với quạt thanh phong

Sao chàng chẳng tới cái tiết mùa đông lạnh lùng

Chường nằm đâu nhủ thiếp tôi cùng.

1. Đêm khuya anh thức dậy xem trời

Thấy sao Nguyệt Bạch

Ngó xuống lòng rạch

Thấy con cá chạch đỏ đuôi

Nước chảy xuôi con cá buôi lội ngược

Nước chảy ngược con cá nược rượt theo

Anh than với em rằng số phận anh nghèo

Đũa tre đâu dám sánh đèo với đũa mun.

1. Chiều chiều ra đứng ngõ sau

Sông sâu nước chảy ruột đau từng hồi

Tội tình thiếp lắm chăng ơi!

Trầu ăn không đỏ vì vôi quệt già

Đêm nằm tủi phận trách ta

Trách vì căn số nên xa nghĩa chàng

Bấy lâu tưởng lấp suối vàng

Suối vàng không lấp, lấp đàng nghĩa nhân

1. Ai làm nên nỗi nước này

Vợ ở đàng này, chồng lại đàng kia.

1. Bướm bay hoài, không đậu vườn hoa

Hay là anh thấy mẹ cha em nghèo

Dang tay với chẳng tới kèo

Bổn phận em nghèo lấy chẳng đặng anh.

1. Sáng mai mất cái rế, xế mất cái nồi

Thân anh chưa vợ khổ đời quá đi.

1. Lênh đênh duyên nổi phận bèo

Tránh sao cho khỏi nước triều đầy vơi.

1. Người ta sang sông, em cũng sang sông,

Người ta sang sông thành được vợ chồng,

Em sang không rồi lại xách nón về không,

Trước là thẹn thùng với bầu bạn, sau luống công ông chèo đò.

1. Mang danh là gái có chồng

Mười đêm em những nằm không cả mười

Nói ra thì sợ chúng bạn cười

Má hồng đỏ quá thiệt đời xuân xanh.

1. Trông chồng mà chẳng thấy chồng

Đã đành một nỗi má hồng vô duyên.

Trong kho tàng ca dao Việt Nam, ca dao than thân, yêu thương tình nghĩa chiếm một vị trí hết sức quan trọng. Chúng không chỉ chứa đựng giá trị văn học mà còn là tấm gương phản ánh hiện thực cuộc sống, phản ánh nét đẹp trong tâm hồn của con người xưa.

Sưu tầm

Nguồn ảnh: Internet