Trang trí mâm quả ngày Tết là một trong những nét văn hóa đặc trưng của người Việt, thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn. Vì vậy để có một mâm ngũ quả đẹp thì cần phải bày biện như thế nào, cùng GO! khám phá nhé!
Tìm hiểu về mâm quả ngày Tết
Nguồn gốc mâm quả ngày Tết
Mâm ngũ quả có nguồn gốc từ đạo Phật, được nhắc đến trong kinh Vu lan bồn (Ullambana Sutra) với hình ảnh "trái cây năm màu". Theo quan niệm nhà Phật, 5 màu tượng trưng cho "ngũ thiện căn" gồm: Tín căn (lòng tin), tấn căn (kiên trì), niệm căn (ghi nhớ), định căn (tâm không loạn), huệ căn (trí tuệ sáng suốt).
Theo quan niệm của người phương Đông, ngũ quả được thể hiện cho 5 hành: Kim - Mộc - Thủy - Hỏa - Thổ, 5 yếu tố cấu thành nên vũ trụ. Ngoài ra, mâm ngũ quả còn mang ý nghĩa an khang, thịnh vượng, cầu mong một năm luôn suôn sẻ, may mắn.
Ngoài ra, trong văn hóa phương Đông, nhiều quy luật tự nhiên được gắn với chữ "ngũ" như ngũ hành, ngũ cốc, ngũ quan, ngũ vị, ngũ tạng... Số 5 tượng trưng cho sự sống, sự đầy đủ và 5 loại quả cũng ứng với thuyết ngũ hành.
Các loại quả sử dụng cho mâm ngũ quả
Mâm ngũ quả ngày Tết thường được tượng trưng với 5 loại trái cây khác nhau, đa dạng lựa chọn, mỗi loại hoa quả ngày Tết trưng trên mâm ngũ quả cũng mang những ý nghĩa khác nhau như:
- Quả mãng cầu gai - mãng cầu Xiêm: cầu chúc mọi sự được như ý, làm ăn suôn sẻ, sức khỏe dồi dào.
- Trái dừa: Người miền Nam phát âm là “vừa”, ý muốn cầu mong sự vừa đủ, không túng thiếu và viên mãn trong cuộc sống.
- Đu đủ: Giống như tên gọi của nó, chưng đu đủ trong ngày Tết, người Việt Nam mang theo mong muốn được sự đầy đủ, phồn thịnh trong cuộc sống về cả kinh tế và tình cảm.
- Quả xoài: Người miền Nam thường hay phát âm là “xài”, ý muốn cầu mong cho việc tiêu xài không bị thiếu thốn, cuộc sống sung túc.
- Quả sung: Biểu trưng cho mong muốn sung túc trong mọi mặt về tình cảm, sức khỏe, tiền bạc.
- Chuối xanh: Màu xanh tượng trưng cho hành Mộc, mang ý nghĩa như bàn tay ngửa để che chở đem lại sự bình an, sung túc, đùm bọc và gắn kết.
- Quả phật thủ: Phật thủ có hình dạng đặc biệt tựa như những bàn tay của Phật, che chở, bảo vệ cho gia đình. Quả thường ở vị trí trung tâm mâm ngũ quả.
- Quýt/quất: Từ “quất” khi phát âm theo tiếng Hán gần giống âm của từ “cát”. Với ý đại cát đại lợi nên bày quất trên mâm ngũ quả ý nghĩa mang lại sung túc, ăn nên làm ra, dồi dào sức khỏe.
- Bưởi: Được đặt trên nải chuối xanh, tượng trưng cho phúc lộc với mong muốn an khang, thịnh vượng, hứa hẹn một năm mới đủ đầy, nhiều may mắn.
- Dưa hấu: Quả với vỏ xanh và ruột đỏ sẽ mang lại sự may mắn. Sự căng tròn mọng nước, ngọt thanh tượng trưng sự sung túc và căng tràn sức sống.
Dưa hấu ruột vàng cũng được lựa chọn nhiều vì màu vàng ý chỉ đến sự may mắn.
- Thơm (miền Nam gọi là khóm): Với dáng như rồng (thân có vảy như vảy rồng), quả này mang ý nghĩa giàu có, may mắn và thịnh vượng.
- Nho: Trong phong thủy, nho biểu tượng cho hình ảnh phong phú của cải vật chất, đại diện cho sự thành công. Theo phong thủy, nho còn có ý hóa hung thành cát, xoay chuyên vận hạn rủi ro thành may mắn.
- Quả hồng: tượng trưng cho sự may mắn, hưng thịnh và thành đạt.
- Quả lê: Vị ngọt thanh ngụ ý làm gì cũng trơn tru, ngụ ý cho mọi việc luôn suôn sẻ, thuận lợi.
- Quả lựu: Nhiều hạt tượng trưng cho con đàn cháu đống, cho mong muốn con cháu nhiều, vui nhà vui cửa.
- Quả đào: Thể hiện sự thăng tiến, thành công trong công việc.
- Quả thanh long: Mang ý nghĩa rồng mây hội tụ, tượng trưng cho sự cát tường, thịnh vượng.
- Quả táo: Tượng trưng cho phú quý, hưng thịnh.
- Quả trứng gà (hay lê-ki-ma) như hình đào tiên: Mang ý nghĩa lộc trời.
Cùng GO! tìm hiểu thêm: Ý tưởng trang trí nhà ngày Tết tại đây!
Ý nghĩa mâm ngũ quả ngày Tết
Việc bày mâm ngũ quả ngày Tết mang ý nghĩa bày tỏ tấm lòng thành kính với các bậc tổ tiên, thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn.
Quả cũng tượng trưng cho thành quả lao động cả năm của con cháu dâng lên các bậc bề trên. Những loại trái cây này thường để thể hiện ước nguyện của gia chủ thông qua tên gọi và màu sắc cũng như cách sắp xếp chúng.
Với người Việt, số 5 trong mâm ngũ quả còn có ý mong muốn được “ngũ phúc lâm môn”, nghĩa là đón ngũ phúc vào nhà:
Phú quý - Giàu có, thịnh vượng
Trường thọ - Sống lâu, sống thọ
Khang ninh - An lành, khỏe mạnh, yên vui
Hảo đức - Nhân từ, lương thiện, phẩm hạnh tốt đẹp
Thiện chung - May mắn, tai qua nạn khỏi
Các trang trí mâm quả ngày Tết đơn giản, bắt mắt
Bạn tham khảo mâm ngũ quả với quả Phật thủ ở vị trí trung tâm ý mang lại may mắn cho năm mới.
Mâm ngũ quả khắc chữ.
Một số lưu ý khi trang trí mâm quả ngày Tết
Khi trưng bày mâm ngũ quả, một số điều bạn nên lưu ý:
- Không chọn những quả chín quá vì rất dễ hư hỏng, bởi trái bị hư mang đến hình ảnh điềm không may trong năm mới.
- Bạn nên chuẩn bị mua và trưng bày mâm ngũ quả trước đêm 30 Tết.
- Mâm ngũ quả mang lòng thành của gia chủ dâng lên tổ tiên, nên vì vậy bạn không sử dụng trái cây giả.
- Bạn nắm đúng nguyên tắc sau đây: Quả to lớn và nặng để dưới cùng nâng đỡ các quả nhỏ mềm hơn. Các màu sắc xếp xen kẽ sao cho hài hòa, tạo thành hình tháp.
Mua hoa quả, đồ trang trí Tết tại siêu thị GO! và Big C với nhiều ưu đãi hấp dẫn
Để có một mâm ngũ quả đẹp, bạn nên mua các quả có màu sắc rực rỡ và tươi mới. Bạn đang tìm đồ trang trí Tết mua ở đâu hay cần mua mâm ngũ quả đủ đầy, chất lượng tươi ngon mà vẫn tiết kiệm? Ghé ngay GO! nào!
Cùng GO! tìm hiểu thêm: Trang trí góc Tết trong nhà tại đây!