Tái tạo núm vú và quầng vú sau phẫu thuật đoạn nhũ (cắt bỏ vú)

Khi điều trị ung thư vú, người bệnh thường được cắt bỏ vú, núm vú cùng với phần còn lại của vú. Nếu bạn có nhu cầu tái tạo vú sau phẫu thuật, bạn có thể được tái tạo núm vú và quầng vú thông qua phẫu thuật hay chỉ xăm màu hoặc kết hợp cả hai kỹ thuật này để có dáng ngực đẹp. Bài viết dưới đây chia sẻ về phương pháp tái tạo núm vú và quầng vú sau phẫu thuật đoạn nhũ (cắt bỏ vú).

Tái tạo núm vú và quầng vú là gì?

Tái tạo núm vú và quầng vú là một phẫu thuật riêng biệt được thực hiện để làm cho vú tái tạo trông giống vú ban đầu hơn. Khâu này cũng là giai đoạn cuối cùng của quy trình tái tạo vú. Thủ thuật tái tạo núm vú và quầng vú có thể được thực hiện như một cuộc tiểu phẫu. Bạn sẽ được thực hiện tái tạo núm vú và quầng vú sau 3-4 tháng tái tạo vú mới, vì chờ thời gian vết thương lành lại.

1. Núm vú tái tạo

Bác sĩ cố gắng tạo hình núm vú mới khớp vị trí, kích thước, hình dạng, kết cấu, màu sắc so với núm vú tự nhiên hoặc cho hai núm vú mới tái tạo giống hệt nhau (nếu cả hai núm vú đang được tái tạo). Điều lý tưởng nhất là tái tạo núm vú và quầng vú sao cho tự nhiên, khớp nhau trọn vẹn. Mô được sử dụng để tái tạo lại núm vú và quầng vú được lấy từ vùng da vú hoặc có khi là từ một bộ phận khác trên cơ thể bạn (ví dụ như mặt trong da đùi).

2. Xăm quầng vú núm vú 3D

Ở một số trường hợp, phụ nữ muốn màu sắc của núm vú và quầng vú bên tái tạo giống với bên vú còn lại, bác sĩ có thể chỉ định cho bạn xăm màu. Kỹ thuật này có thể được thực hiện vài tháng sau phẫu thuật.

Một số phụ nữ chỉ chọn tái tạo quầng vú và núm vú 3D đơn thuần mà không tái tạo mô núm vú và quầng vú. Việc xăm quầng vú núm vú 3D sẽ được bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ có tay nghề cao hoặc chuyên gia xăm thực hiện bằng cách sử dụng sắc tố giống màu da của bạn. Khi nhìn vào, hình xăm phẳng sẽ trông như hình ảnh không gian 3 chiều.

Tại sao cần sử dụng tái tạo núm vú và quầng vú sau mổ vú?

Với phụ nữ, hình dáng vú mang nhiều ý nghĩa bởi đây là biểu tượng của vẻ đẹp và sự quyến rũ. Thế nhưng, do đoạn nhũ điều trị ung thư vú, người bệnh tự ti và mặc cảm với cơ thể mình, đặc biệt trong đời sống tình cảm vợ chồng. Vì vậy, người bệnh có nhu cầu tái tạo núm vú và quầng vú sau cắt bỏ vú để:

• Lấy lại dáng ngực.
• Không dùng núm vú giả bất tiện.
• Để cơ thể cân đối.
• Tự tin trong cuộc sống, đặc biệt đời sống hôn nhân.
• Nâng cao chất lượng cuộc sống, xóa bỏ mặc cảm và tự ti.

Ưu và khuyết điểm của phẫu thuật tái tạo núm vú

Một số ưu và khuyết điểm của phẫu thuật tái tạo núm vú, gồm:

1. Ưu điểm

Ưu điểm chính của việc tái tạo núm vú bằng phẫu thuật là giúp bầu ngực với núm vú nhô ra tự nhiên như hình dáng vú trước đây. Một số phụ nữ cảm thấy tự tin khi tạo hình núm vú và quầng vú bằng phẫu thuật.

Phẫu thuật tái tạo núm vú đơn giản, thường về ngay trong ngày. Tuy nhiên, một số trường hợp, người bệnh vừa tái tạo núm vú cùng lúc với một cuộc phẫu thuật khác thì phải nhập viện theo dõi thêm. Bác sĩ sẽ cung cấp cho bạn các thông tin hướng dẫn về cách chuẩn bị cho cuộc phẫu thuật.

2. Khuyết điểm

Nhược điểm của phẫu thuật tái tạo núm vú và quầng vú là thêm một cuộc phẫu thuật cho quá trình tái tạo vú, điều này khiến bạn thấy phiền hà không muốn làm thêm phẫu thuật nào nữa. Ngoài ra, theo thời gian, núm vú được tái tạo sẽ xẹp xuống và ảnh hưởng đến hình dáng vú.

Núm vú tái tạo mang lại cho bạn kết quả thẩm mỹ tốt nhưng hình dáng và cảm giác lại không giống núm vú cũ của bạn. Điều quan trọng bạn cần biết rằng: hầu hết phụ nữ đều mất cảm giác ở vùng vú sau phẫu thuật cắt bỏ vú và tái tạo vú, vì vậy bạn có thể không còn cảm giác ở núm vú tái tạo của mình.

Thế nhưng, bạn đừng nản lòng với vẻ ngoài của núm vú mới. Thời gian đầu phẫu thuật, chúng có thể trông to hơn và sắc nét hơn bạn mong đợi, đỏ và sưng lên, có vết rạch rõ ràng. Khi vết thương lành dần thì núm vú mới lành lại, chúng dần co lại và trông giống thật hơn.

Sau phẫu thuật tái tạo vú được 4 - 6 tháng, bạn có thể xăm lên núm vú và quầng vú đã được tái tạo để thêm màu sắc và làm cho chúng trông giống thật hơn nếu bạn muốn.

Đối tượng chỉ định và chống chỉ định tái tạo núm vú

1. Chỉ định

Tái tạo núm vú thường chỉ định với một số đối tượng, bao gồm:

• Sau chấn thương mất núm vú
• Sau tái tạo vú điều trị ung thư vú mất núm vú
• Nạn nhân bị bỏng da vú
• Chỉnh sửa núm vú không đối xứng do phẫu thuật vú hoặc lão hóa
• Chỉnh sửa núm vú bị thụt
• Người núm vú to không cân xứng

2. Chống chỉ định

Đối tượng chống chỉ định tái tạo núm vú và quầng vú, gồm:

• Người bệnh có da ngực tổn thương do điều trị bằng tia xạ
• Vùng da ngực của người bệnh quá mỏng khi mô bị cắt bỏ trong quá trình phẫu thuật đoạn nhũ
• Người bệnh bị phù bạch huyết liên quan đến ngực
• Người bệnh nhiễm trùng ở vùng vú

Các loại tái tạo núm vú và quầng vú

Dù sử dụng kỹ thuật nào, bác sĩ phẫu thuật cũng cố gắng tạo ra núm vú mới có kích thước lớn hơn kích thước mong muốn. Cuối cùng, núm vú tái tạo sẽ xẹp xuống theo thời gian.

1. Tái tạo núm vú với vùng da xung quanh

Đây là phương pháp phổ biến nhất. Để tạo núm vú, bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ sẽ sử dụng vùng da từ khu vực trên vú nơi đặt núm vú mới. Điều này bao gồm việc thực hiện các vết mổ nhỏ, tạo mô thành hình núm vú và cố định núm vú bằng các mũi khâu. Tái tạo quầng vú có thể được tạo ra sau này bằng cách xăm.

2. Chia sẻ núm vú/Ghép tự thân

Nếu bạn chỉ phẫu thuật cắt bỏ một bên vú và núm vú ở bên vú còn lại đủ lớn, bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ có thể lấy một phần núm vú còn lại và sử dụng nó để tạo núm vú mới cho bên vú được tái tạo. Với cách này, núm vú mới với núm vú tự nhiên sẽ tương đồng về kích thước, màu sắc và vị trí. Riêng quầng vú, người bệnh có thể thực hiện xăm da.

3. Tạo núm vú mới với vùng da xung quanh và quầng vú bằng da ghép

Để tạo núm vú, bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ sử dụng da từ vùng trên vú nơi đặt núm vú mới. Để tạo quầng vú, bác sĩ phẫu thuật sử dụng da từ một bộ phận khác của cơ thể, chẳng hạn như mép vết sẹo đã lành sau phẫu thuật cắt bỏ vú hoặc vết sẹo ở phần C, hoặc từ một số vùng da lỏng lẻo ở bụng dưới.

Lưu ý khi chọn tái tạo núm vú và quầng vú phù hợp

Nếu một hoặc cả hai núm vú của bạn đều bị cắt bỏ để điều trị bệnh thì trong hầu hết các trường hợp, bạn có thể chọn phẫu thuật, xăm núm vú hoặc phối hợp cả 2 kỹ thuật này để tái tạo núm vú và quầng vú. Một số người bệnh nhận thấy rằng: việc tái tạo hoặc xăm núm vú rất quan trọng và là bước cuối cùng trong quá trình tái tạo vú hoàn chỉnh, trọn vẹn. Tuy nhiên, sự lựa chọn kỹ thuật nào, bao nhiêu giai đoạn… lại hoàn toàn phụ thuộc vào nhu cầu của bạn.

Các bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ thường khuyên bạn đợi ít nhất 4 tháng sau phẫu thuật tái tạo vú, chờ vết thương ở ngực lành lặn rồi hãy tái tạo núm vú hoặc xăm núm vú. Điều này còn giúp các vị trí ở ngực ổn định trong quá trình tái tạo vú.

Quy trình tái tạo núm vú và quầng vú

Quy trình tái tạo núm vú và quầng vú được thực hiện theo trình tự sau:

1. Chuẩn bị trước khi tái tạo

• Mặc áo ngực mỏng, không có đệm hoặc áo sơ mi sáng màu, vừa vặn. Trang phục này giúp bác sĩ phẫu thuật xác định vị trí đặt núm vú thuận lợi.Đừng quên mang thêm quần áo rộng rãi để bạn có thể mặc về nhà sau khi làm thủ thuật. Quần áo rộng rãi sẽ không gây khó chịu hoặc cọ xát lên vết mổ mới phẫu thuật của bạn.
• Nếu bạn có ý định bắt taxi hay đi xe hơi về nhà, hãy mang theo một chiếc gối nhỏ để đặt giữa dây an toàn và vết mổ.
• Nếu thủ thuật của bạn được thực hiện trong phòng mổ. Bạn hãy làm theo các hướng dẫn trong phần chuẩn bị phẫu thuật và các hướng dẫn về ăn uống bên dưới:
  • Không ăn bất cứ thứ gì sau nửa đêm, vào đêm trước khi làm thủ thuật, bao gồm kẹo cứng và kẹo cao su.
  • Từ nửa đêm đến 2 giờ trước thời gian dự kiến vào bệnh viện, bạn có thể uống tổng cộng 500 ml nước.
  • Trước khi vào phòng mổ 2 tiếng, bạn không ăn hoặc uống bất cứ thứ gì, kể cả uống nước lọc.

Nếu thủ thuật của bạn được thực hiện tại phòng khám ngoại trú của bác sĩ:

• Bạn có thể ăn bữa sáng bình thường vào buổi sáng trước khi thực hiện thủ thuật.
• Bạn có thể tắm như bình thường nhưng không bôi bất kỳ loại kem dưỡng da, kem hoặc phấn nào lên ngực.
• Nếu bạn nhận được đơn thuốc kháng sinh mà bác sĩ kê toa, hãy dùng thuốc đúng chỉ định, nhất là sử dụng trước 1 giờ thực hiện thủ thuật. Nếu trước giờ phẫu thuật, bạn vẫn còn có bất kỳ câu hỏi nào chưa hiểu rõ, đừng ngần ngại hỏi điều dưỡng hay bác sĩ.

2. Thực hiện tái tạo núm vú và quầng vú

Bác sĩ phẫu thuật sẽ vẽ các đường mô phỏng trên vú của bạn để chỉ ra vị trí sẽ thực hiện vết mổ. Ngoài ra, nếu bạn được sử dụng phương pháp ghép da, bác sĩ sẽ vẽ mô phỏng thêm trên vùng da khác của cơ thể bạn.

Tái tạo núm vú thường được thực hiện dưới hình thức gây tê tại chỗ. Bác sĩ sẽ dùng kim tiêm thuốc gây tê vào khu vực cần được tái tạo núm vú.

Nếu bác sĩ lấy da từ một nơi khác trên cơ thể bạn để tái tạo lại núm vú, vùng đó cũng sẽ được gây tê tại chỗ. Bạn yên tâm, bác sĩ chỉ lấy một diện tích da rất nhỏ ở vùng này để tái tạo núm vú.

Nếu bạn và bác sĩ đã thống nhất và đi tới quyết định phẫu thuật tái tạo núm vú dưới hình thức gây mê toàn thân thì bạn sẽ được thiết lập một đường truyền tĩnh mạch vào tay hoặc cánh tay và dán cố định. Thời gian phẫu thuật tái tạo núm vú có thể kéo dài từ 15 - 60 phút, thi thoảng lâu hơn.

3. Sau khi tái tạo núm vú

Sau phẫu thuật, bạn sẽ được sử dụng tấm chắn núm vú (lớp phủ bảo vệ có hình dạng như một chiếc mũ nhỏ có vành phẳng rộng) hoặc băng bảo vệ chứa đầy thuốc mỡ kháng khuẩn được dán lên núm vú vừa được tái tạo.

Nếu bạn được gây tê, bạn có thể xuất viện về nhà sau khi đeo băng bảo vệ vùng mới tái tạo. Còn nếu bạn có gây mê toàn thân, sẽ được chuyển đến phòng hồi sức sau phẫu thuật để nhân viên y tế theo dõi sát hơn trước khi xuất viện. Khi bạn tỉnh lại và bác sĩ đã kiểm tra nhịp tim, nhiệt độ cơ thể và huyết áp, bạn sẽ được về nhà.

Bạn sẽ được bác sĩ hướng dẫn cụ thể quá trình hồi phục, cách chăm sóc băng bảo vệ và các mũi khâu tại vùng vừa phẫu thuật. Băng bảo vệ thường để trong khoảng 3 - 7 ngày mới được tháo ra, lúc này bạn mới có thể tắm.

Sau phẫu thuật, ngực của bạn mất cảm giác đau hoặc nhức nhiều ở vùng núm vú sau phẫu thuật. Nếu da được ghép từ một bộ phận khác trên cơ thể, vùng đó có thể sẽ cảm thấy mềm hoặc đau trong 1 hoặc 2 tuần. Ngoài ra, bạn mạnh dạn hỏi bác sĩ về các loại thuốc có thể dùng để giảm bớt cơn đau.

Chăm sóc tình trạng tái tạo núm vú và quầng vú

Cách chăm sóc tình trạng tái tạo núm vú và quầng vú, gồm:

• Nếu bạn được thực hiện phẫu thuật tiểu phẫu ngoại trú, bạn có thể tự về nhà.
• Nếu phẫu thuật của bạn được thực hiện tại phòng mổ có tiền mê, bạn nên có một người thân đi cùng bạn về nhà.
• Quần áo
  • Khi xuất viện về nhà, bạn hãy mặc quần áo rộng rãi, thoải mái. Đừng mặc quần áo cọ xát vết mổ của bạn.
  • Trong 2 tuần đầu tiên sau khi thực hiện thủ thuật, bạn tránh mặc loại áo gây áp lực lên núm vú. Nếu bạn mặc áo ngực, hãy chắc chắn rằng trang phục này vừa vặn.
• Hẹn tái khám

Cuộc hẹn tái khám đầu tiên của bạn sẽ diễn ra sau 7 ngày làm thủ thuật. Nếu bạn vết mổ của bạn có chỉ khâu cần cắt bỏ, bác sĩ sẽ hẹn bạn cắt chỉ trong lần tái khám đầu tiên này.

Rủi ro và biến chứng của tái tạo núm vú

Một số rủi ro và biến chứng có thể xảy ra sau khi tái tạo núm vú, bao gồm:

1. Núm vú co lại hoặc xẹp

Thông thường, núm vú được tái tạo sẽ mất đi phần lớn độ nhô theo thời gian. Nếu bạn lo lắng về mức độ xẹp của núm vú tái tạo, bác sĩ phẫu thuật có thể thực hiện lại việc tái tạo núm vú. Thông thường, điều này sẽ bao gồm việc rạch những đường nhỏ, tạo mô thành hình núm vú và cố định nó bằng các mũi khâu.

Bác sĩ phẫu thuật cũng có thể thêm một mảnh vật liệu da nhân tạo hoặc da, sụn hoặc mỡ ghép từ một bộ phận khác trên cơ thể bạn. Cách này giúp núm vú sẽ nhô ra khỏi vú và giảm nguy cơ núm vú bị xẹp trở lại.

2. Phá vỡ mô hay hoại tử

Khi mô được sử dụng để tái tạo núm vú không nhận đủ máu, một số mô có thể chết. Sự phá vỡ mô này được gọi là “hoại tử”. Nếu hoại tử xảy ra, bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ phải cắt lọc mô chết. Nếu tình trạng hoại tử chỉ diễn ra một lượng nhỏ mô như chỉ có đầu núm vú bị ảnh hưởng thì bạn có thể chỉ cần chăm sóc vết thương cơ bản sau khi loại bỏ mô chết.

Nhưng nếu mô bị phân hủy rộng hơn, bác sĩ có thể giúp bạn cắt bỏ núm vú. Trong hầu hết các trường hợp, bạn có thể tái tạo lại núm vú.

3. Định vị trí không đúng

Có một rủi ro nhỏ là bạn có thể không hài lòng với vị trí của núm vú mới sau khi tái tạo. Điều này có nhiều khả năng xảy ra hơn nếu bạn được thực hiện tái tạo núm vú ngay trong quá trình phẫu thuật tái tạo vú tức thì mà không theo lời bác sĩ hướng dẫn. Trong một số trường hợp, bạn có thể chọn thực hiện một cuộc phẫu thuật khác để định vị lại núm vú trên vú. Bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ sẽ thực hiện một số vết mổ và di chuyển da vú để định vị lại núm vú dính vào lớp da bên dưới.

Khi nào cần gặp bác sĩ

Hãy gọi cho bác sĩ, điều dưỡng của bạn, nếu bạn có các dấu hiệu sau:

• Sốt từ 101° F (38,3° C) trở lên.
• Đỏ, ấm hoặc đau nhiều hơn ở vùng núm vú.
• Ớn lạnh.
• Các triệu chứng giống cúm (như sốt, nhức đầu, đau nhức cơ thể và ớn lạnh).
• Hụt hơi.
• Dịch chảy ra từ vết mổ của bạn.
• Bất kỳ loại nhiễm trùng da nào trên bất kỳ bộ phận nào trên cơ thể bạn.

Tái tạo núm vú và quầng vú giá bao nhiêu?

Hiện chi phí phẫu thuật tái tạo núm vú và quầng vú tùy vào đối tượng. Mức chi phí điều trị ở mỗi người bệnh phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: phương pháp tái tạo chung với phẫu thuật khác, tái tạo một hay hai bên vú, tiểu phẫu hay trung phẫu… Vì vậy, người bệnh hãy đến khoa Ngoại Vú để được bác sĩ khám, tư vấn, tìm hiểu nhiều phương án và chi phí trước khi quyết định điều trị.

Lưu ý chăm sóc khi tái tạo núm vú và quầng vú

Một số lưu ý chăm sóc người bệnh sau khi tái tạo núm vú và quầng vú, bao gồm:

• Bạn có thể tắm 48 giờ sau khi thực hiện thủ thuật.
• Nếu bạn có băng, hãy tháo băng ra khi tắm. Bạn không cần băng thêm một miếng băng khác lên vết mổ sau khi tắm, trừ khi bác sĩ hướng dẫn bạn các vấn đề khác.
• Nhẹ nhàng rửa núm vú bằng xà phòng và nước. Không sử dụng khăn lau hoặc vải chà hoặc bàn chải ảnh hưởng đến vú tái tạo.
• Hoạt động thể chất
• Điều dưỡng hướng dẫn bạn các bài tập và động tác có thể thực hiện trong khi vết mổ đang lành. Và quan trọng là ở bạn, hãy thực hiện đúng những gì bác sĩ, điều dưỡng hướng dẫn.
• Trước khi bắt đầu các bài tập nặng, chẳng hạn như: chạy bộ, nâng tạ… bạn chưa tự tin, chưa chắc chắn thì hãy hỏi bác sĩ, điều dưỡng thêm lần nữa

Khoa Ngoại Vú, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM quy tụ các chuyên gia đầu ngành, bác sĩ giàu kinh nghiệm, liên tục cập nhật phương pháp điều trị mới trên thế giới giúp chị em tầm soát ung thư vú, điều trị hiệu quả. Đặc biệt, chị em có thể chia sẻ những khó khăn với các thành viên trong Câu lạc bộ bệnh nhân ung thư vú - Bệnh viện Tâm Anh.

Kỹ thuật tái tạo vú bao gồm có tái tạo núm vú và quầng vú không ngừng phát triển. Tuy nhiên, để thực hiện phẫu thuật này, người bệnh cần được bác sĩ chuyên khoa Ngoại Vú khám, tư vấn xem người bệnh có phù hợp thực hiện phương pháp điều trị này không và đưa ra phương án điều trị phù hợp với tình trạng của bản thân.