Phần I.ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)
Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi:
ĐÔI DÒNG TIỄN ĐƯA BÀ NỘI
[…] Nhớ năm Giônxơn đánh phá liên miên
Cháu sơ tán tận trên Hà Bắc,
Ba mươi Tết, đạp về quê cập rập,
Đêm không trăng, bà đi nấu xoong chè
Bếp nhỏ lui cui che chắn bốn bề
In hệt túp lều năm xưa kháng chiến
(Có con chim xa kêu mùa vải chín
Đom đóm bay xanh đặc cả cây vườn!)
Cái năm cuối cùng bom đạn Níchxơn
Bà sơ tán tận trên Triều Khúc
Làng xa tắp, nằm kề bên Bến Đục,
Giếng thơi xa, đi kéo nước một mình!
Cháu lên thăm, thắc thỏm mãi không đành,
Sắp đặt vội, để còn vào Quảng Trị,
Bà an ủi: “Dào ôi! Mày cứ vẽ,
Vào trong kia còn bom đạn bao nhiêu!”
Bãi cỏ lau già, bà đứng, dáng xiêu xiêu,
Cành xoan mảnh trên tay làm gậy chống.
Gió xa tắp, đồng tháng Năm lồng lộng,
Tóc phơ phơ, hắt đỏ ráng chiều…
[…]
Mười năm
Cháu dần lớn, nên người.
Rất nhiều điều phải đi đến tận cùng,
Chỉ có lòng bà thương
Đi bao giờ hết được?
(Bằng Việt, Tuyển tập thơ Bằng Việt)
Câu 1: Bài thơ trên được viết theo thể thơ gì?
Gợi ý: Hãy xem xét cấu trúc và cách sắp xếp các dòng thơ để xác định thể thơ được sử dụng.
Câu 2: Liệt kê những từ ngữ, hình ảnh miêu tả người bà khi đi sơ tán.
Gợi ý: Tìm các từ ngữ và hình ảnh trong bài thơ mô tả hoạt động và dáng vẻ của người bà trong thời gian sơ tán.
Câu 3: Phân tích tác dụng của câu hỏi tu từ trong những câu thơ sau:
“Rất nhiều điều phải đi đến tận cùng,
Chỉ có lòng bà thương
Đi bao giờ hết được?”
Gợi ý: Xem xét mục đích và hiệu quả của việc sử dụng câu hỏi tu từ trong đoạn thơ này.
Câu 4: Nêu nội dung của hai câu thơ:
“Bà an ủi: ‘Dào ôi! Mày cứ vẽ
Vào trong kia còn bom đạn bao nhiêu!'”
Gợi ý: Hiểu ý nghĩa và tình cảm được truyền tải qua lời nói của người bà trong hai câu thơ này.
Câu 5: Thông điệp nào trong bài thơ có ý nghĩa nhất với em? Vì sao?
Gợi ý: Suy nghĩ về thông điệp chính của bài thơ và lý do tại sao nó lại có ý nghĩa đặc biệt đối với bạn.
5 Câu hỏi tự học ở nhà
Câu hỏi 1: Phân tích hình ảnh người bà trong bài thơ “Đôi dòng tiễn đưa bà nội” của Bằng Việt.
Câu hỏi 2: Tại sao tác giả lại nhắc đến những kỷ niệm trong thời kỳ chiến tranh khi nói về bà?
Câu hỏi 3: Ý nghĩa của hình ảnh “cành xoan mảnh trên tay làm gậy chống” trong bài thơ là gì?
Câu hỏi 4: Tâm trạng của người cháu được thể hiện như thế nào trong đoạn kết của bài thơ?
Câu hỏi 5: Thông điệp chính mà tác giả muốn truyền tải qua bài thơ “Đôi dòng tiễn đưa bà nội” là gì?
Sau khi hoàn thành bài tập, hãy gửi vào Gmail: dochieunguvan2025@gmail.com để đội ngũ giáo viên chấm, chữa bài cho các bạn.
