Mỗi loại văn bản sẽ được soạn thảo, ban hành theo một thể thức, trình tự nhất định theo quy định của pháp luật.
Cách đơn giản nhất để nhận biết đâu là văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL), đâu là văn bản hành chính (VBHC) là nhìn vào tên và số, ký hiệu của văn bản (hay gọi tắt là số hiệu văn bản) đó, cụ thể như sau:
1. Về tên văn bản
Các văn bản nào có tên bắt đầu là Luật, Bộ luật, Pháp lệnh, Lệnh, Nghị định, Thông tư là VBQPPL.
Ví dụ:
- Luật Doanh nghiệp năm 2014 là VBQPPL.
- Nghị định số 05/2015/NĐ-CP là VBQPPL.
- Thông tư số 111/2013/TT-BTC là VBQPPL.
2. Về số hiệu văn bản
Nếu tên văn bản được đề cập không bắt đầu bằng Luật, Bộ luật, Pháp lệnh, Lệnh, Nghị định, Thông tư, thì cần phải căn cứ vào số hiệu của văn bản đó để biết văn bản đó là VBQPPL hay là VBHC.
Số hiệu của VBQPPL
Pháp luật quy định số hiệu VBQPPL phải thể hiện rõ số thứ tự, năm ban hành, loại văn bản, cơ quan ban hành văn bản. Số, ký hiệu của VBQPPL được sắp xếp như sau:
- Số, ký hiệu của luật, nghị quyết của Quốc hội được sắp xếp theo thứ tự như sau: “loại văn bản: số thứ tự của văn bản/năm ban hành/tên viết tắt của cơ quan ban hành văn bản và số khóa Quốc hội”;
- Số, ký hiệu của pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban thường vụ Quốc hội được sắp xếp theo thứ tự như sau: “loại văn bản: số thứ tự của văn bản/năm ban hành/tên viết tắt của cơ quan ban hành văn bản và số khóa Quốc hội”;
- Số, ký hiệu của các VBQPPL không thuộc các trường hợp trên được sắp xếp theo thứ tự như sau: “số thứ tự của văn bản/năm ban hành/tên viết tắt của loại văn bản - tên viết tắt của cơ quan ban hành văn bản”.
Số hiệu của VBHC
Số hiệu VBHC bao gồm số thứ tự/tên viết tắt của loại văn bản - Chữ viết tắt tên cơ quan, tổ chức hoặc chức danh có thẩm quyền ban hành văn bản.
Riêng đối với VBHC là công văn thì số hiệu bao gồm số thứ tự/Chữ viết tắt tên cơ quan, tổ chức hoặc chức danh có thẩm quyền ban hành công văn - Chữ viết tắt tên đơn vị soạn thảo hoặc lĩnh vực được giải quyết.
Như vậy: Qua các dẫn chứng trên đây, có thể thấy điểm khác biệt cơ bản nhất trong số hiệu của VBQPPL và VBHC là năm ban hành, cụ thể:
- Trong số hiệu của VBQPPL có năm ban hành.
- Nhưng trong số hiệu của VBHC thì không có năm ban hành.
Do đó: Cách đơn giản để nhận biết một văn bản là VBQPPL hay VBHC dựa vào số hiệu, là nhìn xem số hiệu của văn bản đó có bao gồm năm ban hành hay không; nếu có năm ban hành thì đó là VBQPPL, nếu không có năm ban hành thì đó là VBHC.
Ví dụ:
- 34/2016/NĐ-CP là VBQPPL.
- 09/2020/QĐ-TTg là VBQPPL.
- 05/CT-TTg là VBHC.
- 509/BGDĐT-GDTrH là VBHC.
Theo TKPL.
