Công tơ mét ô tô là gì? Cách đọc số km trên xe ô tô như thế nào? là những câu hỏi thường gặp của những người mới học lái xe. Nắm được khái niệm, cấu tạo và nguyên lý hoạt động của đồng hồ công tơ mét sẽ giúp bạn làm chủ được tốc độ và đảm bảo an toàn khi lái xe.
Công tơ mét trên xe ô tô là gì?
Công tơ mét ô tô là thiết bị đo lường tốc độ và quãng đường đi của xe. Công tơ mét được gắn trên bảng đồng hồ của xe và có hai kim chỉ: một kim chỉ vòng tua máy (RPM) và một kim chỉ số km đã đi được (số ODO). Nguyên lý hoạt động của công tơ mét ô tô dựa trên cảm ứng từ. Khi xe chạy, các bánh xe quay làm cho cảm biến tốc độ phát ra tín hiệu điện từ, tín hiệu này được một mạch điện tử chuyển đổi thành tốc độ và quãng đường sau đó hiển thị lên công tơ mét.
Công tơ mét ô tô đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình vận hành xe, giúp lái xe kiểm soát được tốc độ, để có những điều chỉnh phù hợp với tình hình giao thông và đảm bảo an toàn.
Ngoài ra, công tơ mét ô tô cũng giúp tiết kiệm nhiên liệu, bảo vệ cho hệ thống phanh xe, giúp chủ xe theo dõi tuổi thọ của xe và xác định đúng giá trị của xe khi bán lại. Theo luật giao thông của nhiều nước hiện tại, công tơ mét ô tô là một trong những thiết bị bắt buộc phải có trên xe, trong quá trình kiểm tra, nếu công tơ mét ô tô không hoạt động hoặc đã bị can thiệp sửa đổi thì chủ xe sẽ bị xử phạt.
Cách đọc số km trên xe ô tô là điều lái xe cần biết
Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của đồng hồ công tơ mét trên ô tô
Cùng với sự phát triển của ngành công nghiệp ô tô, các cách đọc số km trên xe ô tô ngày càng đa dạng và công nghệ ngày càng được cải tiến. Đồng hồ công tơ mét ô tô cũng được ứng dụng khoa học công nghệ và được bổ sung thêm nhiều tính năng để phục vụ tốt nhất cho người sử dụng.
Đồng hồ công tơ mét cổ điển
Đây là loại đồng hồ có rất nhiều chi tiết cấu thành. Nguyên lý hoạt động của đồng hồ khá thủ công, nó sử dụng dây cáp truyền động từ trục bánh xe đến nam châm vĩnh cửu.
Đồng hồ công tơ mét cổ điển được cấu tạo bởi: cáp chủ động (là cuộn lò xo xoắn chặt dạng xoắn ốc bao quanh trục trung tâm), cục nam châm vĩnh cửu trong hộp kim loại, lò xo hồi vị, kim chỉ tốc độ, cốc cảm ứng, trục dẫn động, bích tựa và bánh răng dẫn động.
Khi xe di chuyển, cục nam châm sẽ quay và liên tục tạo ra từ trường biến thiên để sinh ra dòng điện bên trong cốc cảm ứng. Dưới tương tác từ trường, cục nam châm sẽ kéo cốc cảm ứng quay theo, đồng thời cốc cảm ứng được gắn với kim quay và lò xo hồi vị.
Khi thay đổi vận tốc xe, tốc độ quay của cục nam châm cũng thay đổi theo. Momen đặt lên cốc cảm ứng biến thiên tác động sẽ làm kim lệch đi một góc.
Đồng hồ công tơ mét điện tử
Đồng hồ công tơ mét điện tử có thiết kế hiện đại phù hợp với các dòng xe ô tô mới ngày nay.
Loại công tơ mét này được cấu tạo bởi: cảm biến (một hoặc nhiều nam châm ghép lại) xoay gắn bên trong hộp số và máy tính nhỏ. Các chi tiết của đồng hồ điện từ đều được tối giản và có độ hoàn thiện vượt bậc hơn so với đồng hồ cổ điển.
Nguyên lý hoạt động của công tơ mét ô tô điện tử đơn giản hơn rất nhiều so với loại cổ điển. Tốc độ xe sẽ được xác định qua số xung điện từ cảm biến phát ra trong vòng 1 giây. Cùng lúc đó, máy tính nhỏ sẽ phân tích các xung điện được gửi về từ cảm biến và hiển thị chính xác vận tốc của chiếc xe dưới dạng số.
Đồng hồ công tơ mét điện tử có thiết kế hiện đại
>>> Xem thêm: Cách chỉnh ghế lái ô tô
Cách đọc số km trên xe ô tô chính xác và hiệu quả
Công tơ mét ô tô có rất nhiều các chỉ số khác nhau, người chưa có nhiều kinh nghiệm lái xe cần đọc hiểu thật kỹ các chỉ số ấy để đảm bảo lái xe đúng tốc độ và an toàn. Bạn có thể tham khảo cách đọc các chỉ số sau đây:
-
Vòng tua máy (RPM): Là số vòng quay của trục khuỷu trong vòng một phút, nó thể hiện mức độ hoạt động của động cơ. Vòng tua máy được hiển thị bằng một chiếc kim chỉ trên một vòng tròn có các số từ 0 đến 8 hay 10, mỗi số tương ứng với 1000 vòng/phút. Lái xe nên giữ vòng tua máy ổn định ở mức trung bình, để động cơ hoạt động ổn định và giúp tiết kiệm nhiên liệu.
-
Số km đã đi được (ODO): Là tổng quãng đường mà xe đã đi được từ khi xuất xưởng bán ra thị trường cho đến hiện tại, nó thể hiện tuổi thọ và xác định giá trị của xe. Số km đã đi được hiển thị bằng một bộ đếm số có 5 hoặc 6 chữ số, mỗi chữ số sẽ tương ứng với 1km. Người lái xe nên ghi nhớ số km đã đi của xe để kịp thời bảo dưỡng và sửa chữa cho xe.
-
Số km còn lại (DTE): Là ước tính số quãng đường mà xe có thể đi được chỉ với lượng nhiên liệu còn lại trong bình xăng, nó giúp người lái xe biết thời điểm nào nên dừng lại đổ xăng. Số km còn lại được hiển thị bằng một bộ đếm số có 3 hoặc 4 chữ số, mỗi chữ số tương ứng với 1 km.
-
Nhiệt độ nước làm mát (ECT): Đây là nhiệt độ của dung dịch làm mát, trong hệ thống làm mát của động cơ, nó giúp người lái xe biết tình trạng nhiệt của động cơ. Nhiệt độ nước làm mát được hiển thị bằng một kim chỉ trên một vòng tròn có các ký hiệu C (cold), H (hot) và N (normal). Nên giữ nhiệt độ nước làm mát ở mức bình thường, nếu nước quá nóng sẽ gây hỏng động cơ. Lái xe nên thường xuyên kiểm tra và bổ sung nước làm mát khi cần thiết.
-
Áp suất dầu (OIL): Là áp suất của dầu bôi trơn động cơ. Nó được hiển thị bằng một kim chỉ trên một vòng tròn có các ký hiệu L (low), H (high) và N (normal). Người lái xe nên giữ áp suất dầu ở mức bình thường, để đảm bảo cho động cơ hoạt động trơn tru và không bị mòn.
Bên cạnh đó, công tơ mét ô tô còn có một số chỉ số khác, như đèn báo ắc quy, đèn báo xăng, đèn báo phanh, đèn báo nguy, v.v. Khi lái xe, bạn cần chú ý đến các chỉ số này để phát hiện và xử lý kịp thời các sự cố của xe.
Cách đọc số km trên xe ô tô theo số km đã đi được
Những lưu ý khi đọc số km trên xe ô tô
Để việc đọc công tơ mét ô tô được an toàn và chính xác, bạn nên lưu ý những vấn đề sau:
-
Tránh nhìn vào công tơ quá lâu khi đang lái xe, gây mất tập trung, nguy hiểm. Hãy thường xuyên để ý, nhìn nhanh qua công tơ mét để có thể kịp thời điều chỉnh tốc độ trong giới hạn cho phép.
-
Tránh để đồng hồ công tơ mét bị chói, gây ảnh hưởng đến thị lực của người điều khiển xe. Điều chỉnh độ sáng của công tơ mét ở mức độ phù hợp để đảm bảo lái xe có thể nhìn một cách nhanh chóng và chính xác.
-
Thường xuyên lau chùi, không để công tơ mét bị bẩn, gây sai lệch các chỉ số.
Cách phát hiện xe đã tua công tơ mét
Tua km xe ô tô là chiêu trò của nhiều người bán ô tô cũ, nhằm khống giá trị xe cao lên. Để xác định xem việc sửa đồng hồ công tơ mét ô tô có diễn ra hay không, bạn có thể tham khảo 3 cách sau:
-
Kiểm tra lịch sử xe: Đây là cách đơn giản nhất để xác định xem xe có bị tua công tơ mét hay không. Bạn có thể nhìn trực tiếp từ màn hình hiển thị thông tin đằng sau vô lăng. Tuy nhiên cách này hiện nay không còn đáng tin cậy vì mọi thông tin của xe đều có thể bị can thiệp từ bên ngoài chỉ với một thiết bị điều chỉnh km chuyên nghiệp.
-
Kiểm tra nhật ký bảo dưỡng: Mỗi chiếc xe hợp pháp đều phải có một sổ bảo hành - bảo dưỡng đi kèm. Khi bảo dưỡng thợ kỹ thuật sẽ kiểm tra và ghi lại số km. Do vậy, khi đi mua xe, hãy yêu cầu người bán cung cấp sổ bảo hành để kiểm tra. Nếu họ từ chối cung cấp, thì rất có thể xe đó có vấn đề.
-
Đánh giá tình trạng thực tế xe: Nếu bị sửa đồng hồ công tơ mét ô tô, đó thường là xe có tần suất sử dụng cao. Vì vậy, nếu nghi ngờ, bạn có thể tự kiểm tra tình trạng thực tế của xe hoặc đưa ra gara yêu cầu thợ kiểm tra đối chiếu với số km thực tế để xác định mức độ tin cậy.
Phát hiện xe đã tua công tơ mét nhờ kiểm tra nhật ký bảo dưỡng
Có thể bạn quan tâm: Cách xem đồng hồ đo áp suất lốp
Cách khắc phục công tơ mét ô tô không chạy
Có rất nhiều nguyên nhân gây ra việc công tơ mét ô tô không hoạt động. Tương ứng với mỗi nguyên nhân sẽ có một cách khắc phục khác nhau:
-
Lỗi cảm biến tốc độ: Đây là nguồn cung cấp tín hiệu cho công tơ mét chạy đúng, nếu cảm biến bị hư hỏng hay rỉ sets sẽ làm cho công tơ mét không hoạt động hoặc hoạt động sai. Cách khắc phục nhanh nhất là kiểm tra và thay cảm biến mới nếu cần.
-
Lỗi hệ thống điều khiển động cơ: Hệ thống điều khiển động cơ (ECU) là một máy tính nhỏ, nó kết nối với công tơ mét qua một mạch điện. Vì vậy, nếu ECU bị lỗi hay hỏng thì cũng sẽ ảnh hưởng đến công tơ mét. Cách khắc phục là kiểm tra, sửa hoặc reset lại ECU.
-
Lỗi cáp chủ động: Đây là phần cáp nối từ cảm biến tốc độ đến công tơ mét. Nếu cáp bị gãy hay tuột sẽ làm công tơ mét ngừng hoạt động. Cách khắc phục là kiểm tra và thay mới cáp.
Khắc phục công tơ mét ô tô không chạy do lỗi cảm biến tốc độ
Đồng hồ công tơ mét ô tô là một bộ phận rất quan trọng trong quá trình di chuyển của xe. Nếu bạn mới mua xe hoặc mới học lái xe, hãy nắm thật chắc các cách đọc số km trên xe ô tô nhanh và chính xác, để đảm bảo an toàn cho chính mình và gia đình trên mọi chặng hành trình.
>>> Xem thêm: cách định vị xe trên đường quốc lộ
Với mục tiêu giúp người sử dụng ô tô nắm được các thông tin về chi phí vận hành cho chiếc xe mơ ước, Nuoixe.vn ra mắt Công cụ tính toán chi phí sử dụng xe ô tô tại Việt Nam. Để tìm hiểu thêm về công dụng và tham khảo chi phí vận hành xe ô tô, bạn có thể truy cập trang chủ của Nuôi xe để được hỗ trợ hiệu quả nhất.