Tủi thân hay tuổi thân? Cả hai cách viết tủi thân và tuổi thân đều đúng chính tả trong từ điển tiếng Việt. Bài viết sẽ phân tích lý do nhiều người nhầm lẫn, sự khác biệt giữa hai từ này, và phương pháp ghi nhớ để sử dụng chính xác.
Tủi thân hay tuổi thân đúng chính tả?
Cả tủi thân và tuổi thân đều là cách viết chính xác được ghi nhận trong từ điển tiếng Việt. Tuy nhiên, hai từ này có nghĩa hoàn toàn khác nhau và được sử dụng trong các ngữ cảnh khác nhau.
Sự nhầm lẫn phát sinh từ cách phát âm tương đồng. Âm “tủi” và “tuổi” phát âm khá giống nhau, chỉ khác thanh điệu, khiến người viết dễ nhầm lẫn giữa hai từ khi không hiểu rõ nghĩa.
Tiêu chí Tủi thân Tuổi thân Chính tả Đúng Đúng Ý nghĩa Cảm thấy buồn, thương hại bản thân Tuổi của con khỉ trong 12 con giáp Từ điển Có trong từ điển tiếng Việt Có trong từ điển tiếng Việt Ngữ cảnh sử dụng Cảm xúc, tâm trạng buồn Tuổi, can chi, 12 con giáp Nguồn gốc từ vựng Từ ghép: tủi + thân Từ Hán Việt: 申 (thân) Phát âm /tuj˧˩ tʰən˧˧/ /tuoj˧˥ tʰən˧˧/ Thuộc loại Động từ Danh từNguyên nhân gây ra sự nhầm lẫn
Sự nhầm lẫn giữa tủi thân và tuổi thân xuất phát từ nhiều nguyên nhân:
- Âm thanh tương đồng: “Tủi” và “tuổi” phát âm gần giống nhau, chỉ khác thanh điệu, dẫn đến việc viết nhầm.
- Không hiểu rõ nghĩa: Nhiều người không nắm rõ nghĩa của từng từ nên dễ sử dụng sai ngữ cảnh.
- Thiếu tra cứu từ điển: Không kiểm chứng từ điển để phân biệt hai từ có nghĩa khác nhau.
Tủi thân nghĩa là gì?
Tủi thân là động từ diễn tả cảm giác buồn bã, thương hại bản thân khi gặp hoàn cảnh khó khăn, bất hạnh. Từ này thể hiện tâm trạng buồn, đau khổ về số phận của mình.
Trong diễn đạt cảm xúc, tủi thân là trạng thái tiêu cực. Ví dụ: “Cô ấy tủi thân vì bị hiểu lầm” - thể hiện cảm giác buồn bã, thương hại bản thân.
Từ tủi thân là từ ghép thuần Việt, gồm “tủi” (buồn, đau khổ) và “thân” (bản thân, mình). Kết hợp tạo thành động từ diễn tả sự thương hại bản thân.
Ví dụ về cụm từ tủi thân:
- Anh ấy cảm thấy tủi thân khi không ai hiểu.
- Cô ấy tủi thân vì hoàn cảnh khó khăn.
- Đừng tủi thân quá, mọi chuyện sẽ tốt lên.
- Họ tủi thân vì bị đối xử bất công.
- Tâm trạng tủi thân ảnh hưởng đến cuộc sống.
- Tủi thân vì số phận bất hạnh.
Tuổi thân nghĩa là gì?
Tuổi thân là danh từ chỉ một trong mười hai con giáp theo hệ thống can chi của Á Đông, tượng trưng cho con khỉ. Đây là thuật ngữ dùng trong chiêm tinh và văn hóa truyền thống.
Trong 12 con giáp, tuổi thân là tuổi thứ 9. Ví dụ: “Năm nay là năm tuổi thân” - thể hiện năm của con khỉ trong chu kỳ 12 năm.
Từ tuổi thân có nguồn gốc Hán Việt, trong đó “thân” (申) là một trong 12 chi, tượng trưng cho con khỉ trong hệ thống can chi.
Ví dụ về cụm từ tuổi thân:
- Anh ấy sinh năm tuổi thân.
- Năm tuổi thân 2016 rất đặc biệt.
- Người tuổi thân thường thông minh.
- Tuổi thân hợp với tuổi tý.
- Xem tử vi tuổi thân năm nay.
- Tuổi thân là con giáp thứ 9.
Bảng so sánh tủi thân và tuổi thân
Tiêu chí Tủi thân Tuổi thân Chính tả Đúng Đúng Phát âm /tuj˧˩ tʰən˧˧/ /tuoj˧˥ tʰən˧˧/ Ý nghĩa Buồn, thương hại bản thân Tuổi con khỉ trong 12 con giáp Từ điển Có Có Ngữ cảnh sử dụng Cảm xúc tiêu cực Can chi, tuổi tác Nguồn gốc từ vựng Từ ghép thuần Việt Từ Hán Việt Thuộc loại Động từ Danh từPhương pháp ghi nhớ và phân biệt
Để không bao giờ sử dụng sai ngữ cảnh, bạn cần nắm vững nghĩa của từng từ. Dưới đây là các phương pháp ghi nhớ hiệu quả:
- Phương pháp ngữ cảnh: Tủi thân xuất hiện trong ngữ cảnh cảm xúc buồn bã. Tuổi thân xuất hiện trong ngữ cảnh can chi, 12 con giáp.
- Phương pháp thanh điệu: “Tủi” có thanh hỏi (buồn). “Tuổi” có thanh sắc (tuổi tác, con giáp).
- Phương pháp nghĩa: “Tủi” = buồn, đau khổ. “Tuổi” = năm tuổi, con giáp - hoàn toàn khác nghĩa.
- Phương pháp từ điển: Tra cứu từ điển để hiểu rõ nghĩa của từng từ và sử dụng đúng ngữ cảnh.
Các bài viết liên quan
Tham khảo thêm các bài viết hữu ích khác từ Nhà hát múa rối Thăng Long:
- Mỳ tôm hay mì tôm đúng chính tả
- Giàn hàng hay dàn hàng đúng chính tả
- Kiểm tra chính tả tiếng Việt
Tổng kết
Cả tủi thân và tuổi thân đều là cách viết đúng nhưng có nghĩa hoàn toàn khác nhau. “Tủi thân” diễn tả cảm giác buồn bã, thương hại bản thân. “Tuổi thân” chỉ tuổi con khỉ trong 12 con giáp. Để sử dụng đúng, hãy nhớ phân biệt thanh điệu và ngữ cảnh: “tủi” (thanh hỏi) = buồn, “tuổi” (thanh sắc) = năm tuổi, con giáp.