Trước năm 1975 ở Chợ Lớn nổi tiếng mì La Cai, Sài Gòn nổi tiếng hủ tiếu Mỹ Tho “Thanh Xuân”. Mấy tuần trước vợ chồng tôi ghé thăm Phố Sài Gòn Nhỏ Cali, đã tìm ăn lại mì La Cai và hủ tiếu Mỹ Tho ở đây. Không ngon bằng trước đây ở Sài Gòn, nhưng cũng được. Không ngờ cuộc chiến tranh Việt Nam, và sự kiện 30 tháng Tư đã ảnh hưởng sâu rộng đến xã hội, kể cả ẩm thực miền Nam. Trong bài trước tôi đã phân tách về tô mì La Cai ở Cali. Bài này nói về hủ tiếu Mỹ Tho. Cũng như hương vị trước 1975 của tô mì La Cai Chợ Lớn, tô hủ tiếu Mỹ Tho Thanh Xuân Sài Gòn cũng cùng chung số phận.
Lần nào về thăm quê hương, tôi cũng tìm ăn món hủ tiếu Mỹ Tho. Hủ tiếu Mỹ Tho ở Sài Gòn rất đặc biệt. Tôi sống ở New York xa cộng đồng Việt Nam, nên ở đây ít có tiệm nấu hủ tiếu Mỹ Tho. Nếu có nấu cũng rất dở. Tiệm hủ tiếu Mỹ Tho Thanh Xuân ở chợ Cũ ngày xưa rất nổi tiếng, có thể nói nổi tiếng nhất thành phố Sài Gòn trước giải phóng.
Muốn hiểu thân phận người dân Sài Gòn sau năm 1975, các bạn cứ nhìn tiệm nầy, chịu nhiều ảnh hưởng thăng trầm của lịch sử thành phố sau giải phóng. Tiệm chánh đóng cửa, bà chủ cùng gia đình vượt biên đi Mỹ. Cô Em dọn quán bán trong ngõ hẻm bên cạnh nhà, tồi tàn, dơ dáy, nhưng vẫn cố duy trì hương vị xưa.
Mấy năm trước tôi về Sài Gòn tìm lại chốn cũ, thử ăn lại món hủ tiếu Mỹ Tho năm xua. Bà chủ tiệm này đã chết, nhưng hương vị tô hủ tiếu Mỹ Tho của bà vẫn còn đậm đà hương vị miền Nam, tô phở Bắc hay hủ tiếu Nam Vang, hay hủ tiếu người Hoa không thể nào sánh được.
Lúc trẻ khi tôi còn ở Sài Gòn, hủ tiếu Mỹ Tho đã bắt đầu nổi tiếng. Xuất phát từ Mỹ Tho những năm 1960, hủ tiếu nầy xâm chiếm Sài Gòn. Tiệm Thanh Xuân ở chợ cũ chuyên bán hủ tiếu nầy, rất ngon và đặc biệt, khác hẳn hủ tiếu Nam Vang hay hủ tiếu thường của người Hoa. Hủ tiếu Nam Vang có nhiều thịt bầm. Hủ tiếu người Hoa nhiều thịt heo. Hủ tiếu Mỹ Tho nhiều tôm cua, đặc sản của đồng quê miền Nam, ngon đặc biệt. Ngày già tôi cử thịt, thịt bò có thể giúp ung thư, nên ăn tô hủ tiếu Mỹ Tho rất tốt cho sức khỏe
Ở Mỹ tôi cũng có dịp ăn hủ tiếu Mỹ tho một vài lần khi đi Cali thăm gia đình. Ở San Diego có một tiệm rất ngon. Ở Hà Nội ngày nay cũng có hủ tiếu Mỹ tho. Tuy nhiên hủ tiếu Mỹ Tho ở Mỹ Tho rất đặc biệt, nhờ bánh phở làm bằng gạo ở làng Mỹ Phong. Hủ tiếu Mỹ Tho nguyên thủy được nấu với loại bánh phở đặc biệt này, với bột gạo phát xuất từ làng Mỹ Phong ở Mỹ Tho.
Hương vị của hủ tiếu Mỹ Tho rất đặc biệt, khác với phở, hủ tiếu của người Hoa hay hủ tiếu Nam Vang. Nếu Phở Nam chỉ là phở Bắc ăn với rau cải trong Nam, hủ tiếu Mỹ Tho là một loại hủ tiếu (của người Hoa và Nam Vang) được biến chế hoàn toàn khác hẳn với những gia vị và tôm thịt dồi dào của miền đồng bằng sông Cửu Long, đặc biệt Nam.
Nước súp của tô hủ tiếu Mỹ Tho rất đặc biệt, được nấu với thịt, xương heo, mực khô và nhiều gia vị khác. Đây là một thức ăn miền Nam, có thể so sánh với Phở. Ai đã ăn qua, sẽ ghiền, như vợ chồng tôi mấy chục năm xa xứ vẫn còn nhớ. Theo một tài liệu ở Hà Nội có nhiều tiệm bán hủ tiếu Mỹ Tho. Các bạn nên hỏi nhân viên khách sạn nơi các bạn ở, một tiệm ngon gần đó. Nếu không, các bạn thử đến địa chỉ nầy ăn thử xem: Arab Kebab, 9B Thái Văn Lung Street, Hà Nội. (Sẽ bổ túc sau)